Doorkijkpaneel 8. Knarhaven

Lange ringdijk
De ringdijk van Oostelijk Flevoland is ongeveer 90 kilometer lang. De ringdijk werd aangelegd in aparte gedeelten, dijkvakken of percelen genoemd. Elk perceel was ongeveer zeven kilometer lang. De percelen werden naar elkaar toe gebouwd, zodat de dijk zich tenslotte helemaal sloot. Het laatste gat werd gedicht op 13 september 1956, nadat er zo’n 75 miljoen kubieke meter grond in de lange ringdijk was verwerkt.

Werkeiland Lelystad
Eén van de dijkvakken is perceel P, dat lag op de plek waar nu de gemeente Lelystad ligt. Destijds lag dit dijkvak midden in het IJsselmeer. Op het dijkvak werd een kamp met houten barakken gebouwd voor de huisvesting van ingenieurs en arbeiders van de Dienst der Zuiderzeewerken. Veel werklieden namen hun vrouwen en kinderen mee. Later werd een tweede kamp van stenen gebouwen neergezet. Er was ook een centrale keuken en een ziekenbarak. Het kamp stond later bekend als Werkeiland Lelystad en is tegenwoordig deel van de wijk Lelystad-Haven. 

Werkhaven
Tussen perceel P en Harderwijk werd gewerkt aan perceel S. Onderdeel van perceel S was een kleine werkhaven, de Knarhaven, groot genoeg voor enkele vrachtschepen om te kunnen laden en lossen. Je kijkt nu richting die haven. De haven werd begin 1953 aangelegd voor de aanvoer van dijkmateriaal, zoals stenen en rijshout. Van dit rijshout, meestal wilgenhout, werden de gevlochten zinkstukken gemaakt die de dijk tegen stromingen en erosie moesten beschermen. De werkhaven werd ook gebruikt voor de bevoorrading van perceel P. Het was een tijdelijke haven.

Niet helemaal verdwenen
Het was de bedoeling dat de Knarhaven na voltooiing van de ringdijk van Oostelijk Flevoland helemaal ontmanteld zou worden. De werkhaven werd volgespoten met zand. De Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders, die verantwoordelijk was voor de inrichting van de IJsselmeerpolders, wilde de haven echter voor het nageslacht behouden. De restanten van de haven vertellen immers een stukje van de geschiedenis van Flevoland. In 1985 werden de havendammen hersteld. Door het aanbrengen van nieuwe beplanting werd de Knarhaven duidelijk zichtbaar in het landschap.

De Knar
Perceel P en S waren beide onderdeel van de huidige Knardijk, de scheiding tussen Oostelijk en Zuidelijk Flevoland. De Knardijk dankt zijn naam aan de Knar, een vroegere ondiepte in de Zuiderzee. Deze ondiepte was zo’n twee kilometer lang en één kilometer breed. Het waren rijke visgronden waar garnalen en haringen paaiden. Nu ligt hier het Knarbos.